Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 01 Δεκεμβρίου

Ο Γερμανός χημικός Martin Heinrich Klaproth γεννήθηκε σαν σήμερα το 1743

Διάφοροι στρατιωτικοί σχηματισμοί χρησιμοποιούν
απεμπλουτισμένο ουράνιο σε βλήματα υψηλής διατρητικότητας.

Το 1789 ανακάλυψε το ουράνιο (U), το οποίο πήρε το όνομά του από τον πλανήτη Ουρανό. Ο πλανήτης ανακαλύφθηκε οκτώ χρόνια νωρίτερα από έναν άλλο γερμανό επιστήμονα τον William Hershel. Ο Klaproth (1 Δεκεμβρίου 1743 - 1 Ιανουαρίου 1817) ανακάλυψε επίσης το ζιρκόνιο (Zr) το 1789 και το  δημήτριο που διεθνώς λέγεται Cerium (Ce) το 1803.

Το ουράνιο είναι ένα χημικό στοιχείο με το σύμβολο U και τον ατομικό αριθμό 92. Είναι ένα αργυρόλευκο μέταλλο στη σειρά ακτινίδες του περιοδικού πίνακα. Ένα άτομο ουρανίου έχει 92 πρωτόνια και 92 ηλεκτρόνια, εκ των οποίων τα 6 είναι ηλεκτρόνια σθένους. Το ουράνιο είναι ασθενώς ραδιενεργό επειδή όλα τα ισότοπα του ουρανίου είναι ασταθή, με χρόνο ημιζωής να κυμαίνεται μεταξύ 159.200 και 4.5 δισεκατομμυρίων ετών. Τα πιο συνηθισμένα ισότοπα στο φυσικό ουράνιο είναι το ουράνιο-238 (το οποίο έχει 146 νετρόνια και αντιπροσωπεύει πάνω από 99%) και το ουράνιο-235 (το οποίο έχει 143 νετρόνια). Το ουράνιο έχει το υψηλότερο ατομικό βάρος των πρωταρχικών στοιχείων. Η πυκνότητα του είναι περίπου 70% υψηλότερη από εκείνη του μολύβδου, και ελαφρώς χαμηλότερη από αυτή του χρυσού ή βολφραμίου. Εμφανίζεται φυσικά σε χαμηλές συγκεντρώσεις λίγων μερών ανά εκατομμύριο σε χώμα, βράχους και νερό και εξάγεται εμπορικά από ορυκτά που περιέχουν ουράνιο όπως ο ουρανίτης.

Το ζιρκόνιο είναι ένα χημικό στοιχείο με σύμβολο Zr και ατομικό αριθμό 40. Το όνομα ζιρκόνιο προέρχεται από το όνομα του ορυκτού ζιρκόνιο, τη σημαντικότερη πηγή ζιρκονίου. Η λέξη ζιργκόν προέρχεται από την περσική λέξη zargun, που σημαίνει "χρυσόχρωμη".  Είναι ένα λαμπερό, γκρι-λευκό, μέταλλο στα στοιχεία μεταπτώσεως που μοιάζει με το άφνιο και, σε μικρότερο βαθμό, το τιτάνιο. Το ζιρκόνιο χρησιμοποιείται κυρίως ως πυρίμαχο, αν και χρησιμοποιούνται μικρές ποσότητες ως παράγοντα κραματοποίησης για την ισχυρή αντοχή του στη διάβρωση.

 Το δημήτριο είναι ένα χημικό στοιχείο με το σύμβολο Ce και ατομικό αριθμό 58. Είναι ένα μαλακό, όλκιμο και αργυροειδές μέταλλο που αμαυρώνεται όταν εκτίθεται στον αέρα και είναι αρκετά μαλακό ώστε να κόβεται με ένα μαχαίρι. Το δημήτριο ανακαλύφθηκε στο Bastnäs στη Σουηδία από τους Jöns Jakob Berzelius και Wilhelm Hisinger και ανεξάρτητα στη Γερμανία από τον Martin Heinrich Klaproth το 1803. Το δημήτριο ονομάστηκε από τον Berzelius σύμφωνα με τον νάνο πλανήτη Ceres (Δήμητρα), που ανακαλύφθηκε δύο χρόνια νωρίτερα. Ο νάνος αυτός  πλανήτης ονομάστηκε από τη ρωμαϊκή θεά της γεωργίας, των καλλιεργειών σιτηρών, της γονιμότητας και των μητρικών σχέσεων, Ceres. Είναι ο μεγαλύτερος των αστεροειδών που περιφέρονται σε ηλιακή τροχιά μεταξύ Άρη και Δία στη ζώνη των αστεροειδών στο ηλιακό μας σύστημα.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By http://www.deploymentlink.osd.mil/du_library/du_balkans/images/fig1.gifhttp://www.deploymentlink.osd.mil/du_library/du_balkans/fig1.htm, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2287286 

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  01 Δεκεμβρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Φθινόπωρο                     Η επόμενη μέρα